Araçlı bir ananın Çanakkale'ye giden oğuluna son nasihatı.
''OĞUL !
Dayın Balkanlarda ,ağaların  da sekiz ay evvel Çanakkale'de şehit oldu.Bak ,hayattaki son yongam sensin!
Bu bayrak inecekse,minareden ezan sesi kesilecekse sütlerim sana haram olsun!
ÖLDE KÖYE DÖNME

Sebebi Hayatım, Feyz Ü Refikim,
 Sevgili Babacığım, Valideciğim,

Arıburnu’nda ilk girdiğim müthiş muharebede sağ yanımdan ve pantolonumdan kurşun geçti, hamdolsun kurtuldum. Fakat bundan sonra gireceğim muharebelerden kurtulacağımdan ümidim olmadığından bir hatıra olmak üzere şu yazılarımı yazıyorum.Hamd ü senalar olsun Cenab-ı Hakk`a beni bu rütbeye kadar eriştirdi. Yine mukadderatı ilahiye olarak beni asker yaptı. Siz de ebeveynim olmak dolayısıyla beni vatan ve millete hizmet etmek için ne suretle yetiştirmek mümkün ise öylece yetiştirdiniz. Sebeb-i feyz ü refikim ve hayatım oldunuz. Cenab-ı Hakk`a ve sizlere çok teşekkür ederim. Şimdiye kadar milletin bana verdiği parayı hak etmek zamanıdır. Vazife-i mukaddese-i vataniyeyi ifaya cehdediyorum. Rütbe-i şehadete erersem Cenab-ı Hakk`ın sevimli kulu olduğuma kanaat edeceğim. Asker olduğum için bu her zaman bana yakındır.

Sevgili babacığım ve valideciğim,
Göz bebeğim olan zevcem Münevver ve oğlum Nezih`ciğimi evvele Cenab-ı Hakk`ın saniyen sizin himayenize tevdi ediyorum. Onlar hakkında ne mümkün ise lütfen yapınız.
 Oğlumun talim ve terbiyesine siz de refikamla birlikte lütfen sa`yediniz. Servetimizin olmadığı malumdur. Mümkün olandan fazla bir şeyi isteyemem, istesem de pek beyhudedir. Refikama hitaben yazdığım matuf mektubu lütfen kendi eline veriniz. Fakat çok müteessir olacaktır, o teessürü izale edecek vechile veriniz. Ağlayacak üzülecek tabi teselli ediniz. Mukadderat-ı ilahiye böyleymiş. Malumat ve düyunatım hakkında refikam mektubumda laf ettiğim deftere ehemmiyet veriniz. Münevver`in hafızasında ve yahut kendi defterinde mukayyet düyunat da doğrudur. Münevver`e yazdığım mektubum daha mufassaldır kendisinden sorunuz.

Sevgili baba ve valideciğim,
Belki bilmeyerek size karşı birçok kusurlarda bulunmuşumdur. Beni affediniz, hakkınızı helal ediniz, ruhumu şad ediniz, işlerimizi tavsiyesinde refikama muavenet ediniz ve muin olunuz.
Sevgili Hemşirem Lütfiyeciğim, Bilirsiniz ki sizi çok severdim. Sizin için vesayemin yettiği nisbette ne yapmak lazımsa yapmak isterdim. Belki size karşı da kusur etmişimdir, beni affet, mukadderatı ilahiye böyle imiş hakkını helal et ruhumu şadet, yengeniz Münevver hanımla oğlum Nezih`e sen de yardım et, sizi de Cenab-ı Hakk`ın lütuf ve himayesine tevdi ediyorum.

Ey akraba, dostlar ve yakınlar, cümlenize elveda, cümleniz hakkınızı helal ediniz. Benim tarafımdan cümlenize hakkım helal olsun. Elveda, elveda. Cümlenizi Cenabı-ı Hakk`a tevdi ve emanet ediyorum. Ebediyen Allah`a ısmarladım. Sevgili Babacığım ve Valideciğim.

Oğlunuz Mehmet Tevfik

1915

İ